به گزارش بازارچه مرزی: خراسان شمالی با داشتن بیش از ۳۰۰ کیلومتر مرز مشترک با کشور ترکمنستان ظرفیت مهم برای توسعه مراودات تجاری دارد.

اقتصاد استان بر محور کشاورزی بنا نهاده شده و این امر ظرفیت مهمی را برای رونق تولید و صادرات در این بخش را فراهم کرده است ضمن اینکه در سال‌های اخیر صادرات صنایع فولادی و پتروشیمی نیز در این استان رونق زیادی یافته است.

سالانه یک میلیون و ۴۰۰ هزار تُن محصول کشاورزی، بیش از یک میلیون تُن سیمان، ۲۳۰ هزار تُن پودر آلومینا، ۴۵ هزار تُن فولاد و ۹۰۰ هزار تُن محصولات پتروشیمی در این استان تولید می‌شود که ظرفیت اقتصادی برای مراودات تجاری محسوب می‌شود اما آمارها بیانگر این است که خراسان شمالی با وجود داشتن حدود ۴۰۰ واحد صنعتی با اشتغال حدود چهار هزار نفر در رتبه‌های آخر شاخص‌های توسعه در بین سایر استان‌ها قرار دارد.

کارشناسان معتقدند که شرایط تعهدات ارزی حاصل از صادرات سبب شده تا روند بازرگانی تجار سخت پیش رود و این مشکل سال‌های سال گریبانگیر این فعالان اقتصادی است و با صدور بخشنامه‌های ارزی و به علت محدودیت‌های ارزی و تعهدی که برای بازگشت ارز حاصل از صادرات به وجود آمده، شماری از صادرکننده‌های استان، کالا را با کارت‌ بازرگانی سایر تجار صادر می‌کنند که البته این امر هزینه‌هایی را بر آنان تحمیل می‌کند.

نداشتن گذرگاه مرزی، نبود زیرساخت مشکل مهم صادرکنندگان، نبود پروازهای منظم در استان و ضعف مدیران از دیگر مشکلات بخش صادرات در استان عنوان می‌کنند.

 

مشکل تعهدات ارزی

رئیس خانه صنعت و معدن خراسان شمالی در خصوص مشکلات بخش صادرات در استان، بازگشت پول صادرات را مشکل اصلی تجارت خارجی عنوان کرد و گفت: انتقال ارز با سیستم بانکی به علت‌های مختلف میسر نیست و این امر صادرکننده‌های ما را به‌شدت دچار چالش و مشکل کرده است.

امید حیدریان اظهار کرد: صادرکننده مکلف است ارز حاصل از صادرات را به بانک مرکزی بازگرداند این در حالی است که خود در دریافت ارز حاصل از تجارت با مشکل روبه‌رو است.

وی با بیان اینکه برخی از صادرکنندگان، مبادلات تجاری خود را به علت مشکلات ارزی، متوقف کرده‌اند، گفت: دولت باید برای مشکلات ارزی باید تدبیری برای بازگشت ارز حاصل از صادرات داشته باشد، باید برای تسهیل شرایط بازگرداندن ارز حاصل از صادرات به بانک مرکزی فکری اندیشیده شود.

رئیس خانه صنعت و معدن خراسان شمالی اضافه کرد: نبود زیرساخت ریلی از مشکلات صادرات استان است، نبود این زیرساخت سبب شده تا هزینه حمل‌ونقل به‌ویژه برای کالاها با حجم و وزن زیاد بالا رود.

وی اظهار داشت: با ایجاد این زیرساخت، هزینه‌های حمل‌ونقل کاهش می‌یابد و تجارت، برای صادرکننده صرفه اقتصادی خواهد داشت.

 

نداشتن گذرگاه مرزی

رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان شمالی نیز در این خصوص گفت: خراسان شمالی تنها استان مرزی بدون گذرگاه است و تاکنون از این مزیت بی‌بهره بوده است.

عباس کاظمی اظهار کرد: داشتن بازارچه، گمرک و گذرگاه مرزی حق این استان است که تاکنون محقق نشده و پیگیری‌ها در این باره به نتیجه نرسیده است.

وی خاطرنشان کرد: خراسان شمالی بیش از ۳۰۰ کیلومتر مرز مشترک با کشور ترکمنستان دارد اما تنها استان کشور است که گذرگاه و بازارچه مرزی ندارد و بر این اساس مردم آن سودی از مرزی بودن نبرده‌اند.

کاظمی با بیان اینکه اولویت استان در ایجاد گذرگاه مرزی برای استان، بازگشایی گذرگاه پرسه سو است افزود: بازگشایی بازارچه در این منطقه و یا اختصاص گذر مرزی باجگیران به این استان، بستری ارزنده برای توسعه اقتصادی و رونق تولید در این خطه از کشور ایجاد خواهد کرد.

بازگشایی گذرگاه مرزی «پرسه سو» سال‌ها است که از سوی نمایندگان مجلس و مدیران عالی استان به‌عنوان فرصتی برای توسعه اقتصادی این استان مطرح است اما تجار خراسان شمالی تاکنون بهره‌ای مطلوب به‌عنوان استان همجوار از ظرفیت این کشور هفت میلیون نفری نبرده‌اند.

ظرفیتی که اگر دیده شود سالانه بسیاری از کالاهای خراسان شمالی نه تنها به ترکمنستان بلکه به دیگر کشورهای آسیای میانه نیز صادر خواهد شد و سکوی پرش برای توسعه اقتصادی استانی خواهد بود که با حدود یک میلیون نفر جمعیت، ظرفیت‌های فراوان اقتصادی، گردشگری، سلامت و صنعتی دارد.

اکنون میزان مبادلات تجاری خراسان شمالی با ترکمنستان تنها چهار درصد از مجموع مبادلات اقتصادی استان خراسان شمالی را تشکیل می‌دهد.

 

نبود پروازهای منظم

وی نبود پروازهای منظم در فرودگاه بجنورد را از دیگر مشکلات برای جذب سرمایه‌گذار و توسعه اقتصادی این استان عنوان کرد و گفت: برقراری پرواز بین‌المللی بجنورد-نجف ثابت کرد که می‌توان برای انجام این پروازها برنامه‌ریزی و اقدام کرد اما اکنون شمار پروازها در این فرودگاه بسیار اندک است.

رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان شمالی اظهار کرد: افزایش پروازهای فرودگاه بجنورد و ارتقای این فرودگاه زمینه‌ساز رشد و توسعه اقتصادی استان خواهد بود.

خراسان شمالی حد فاصل ۲ قطب سیاحتی و زیارتی کشور واقع است و محور کشاورزی و دامداری شمالشرق کشور نیز محسوب می‌شود ولی این استان از نبود زیرساخت‌های حمل‌ونقل رنج می‌برد و تنها کمتر از یک درصد بزرگ‌راه‌ها، ۱.۷۵ درصد از راه‌های فرعی کشور و یک فرودگاه را داراست.

اگرچه حمل‌ونقل پیشرفته زمینه توسعه یک منطقه محسوب می‌شود ولی سرزمین قومیت‌ها از این نعمت بی‌بهره است و فرودگاهی که با تمامی امکانات روز دنیا ساخته شده است با تعداد زیاد پروازهای گذشته فاصله دارد و تنها ۲ پرواز در روزهای سه‌شنبه و جمعه به تهران در این فرودگاه برقرار است به‌طوری که تعداد افزایش پروازها به مطالبه مردم استان تبدیل شده است.

تلاش‌های مسئولان استان در سال‌های اخیر بر روی این موضوع مهم متمرکز شده است و اختصاص ۳۰۰ میلیارد ریال از محل اعتبارات سفر رئیس‌جمهور به فرودگاه بجنورد در این راستا انجام شد ضمن اینکه مسئولان استان نیز رایزنی‌های خود را برای افزایش تعداد پروازها انجام داده‌اند.

 

نبود زیرساخت‌های ارتباطی

سابقه امر نشان می‌دهد که نبود زیرساخت‌های جاده‌ای از جمله بزرگراه و شبکه ریلی را می‌توان بزرگ‌ترین مانع برای تولید استان عنوان کرد و اگر نگاهی به وضعیت حمل‌ونقل استان داشته باشیم، متوجه می‌شویم که بر اساس آمار اداره کل راه و شهرسازی استان، طول بزرگراه‌ها در استان ۱۸۱ کیلومتر است که کمتر از یک درصد بزرگراه و طول راه‌های فرعی استان ۷۴۵ کیلومتر که معادل ۱.۷۵ درصد از راه‌های فرعی کشور است.

بنا به گفته مدیرکل راه و شهرسازی خراسان شمالی؛ این استان برای پاسخ به نیاز سرمایه‌گذاران باید سه هزار کیلومتر راه در محورهای روستایی، اصلی و بزرگراهی احداث کند.

از آنجایی که خراسان شمالی در حد فاصل ۲ قطب سیاحتی و زیارتی کشور واقع است و از طرفی نیاز شدید سرمایه‌گذاران در این استان به اتصال ریلی و بزرگراهی احساس می‌شود که باید این مانع در اولویت طرح‌های استانی قرار گیرد، با این حال اجرای پروژه ریلی مشهد- بجنورد- گرگان نیز از دیگر طرح‌های استان بود که در حال حاضری در سودای جذب سرمایه‌گذار به سر می‌برد.

اجرای پروژه ریلی مشهد- بجنورد- گرگان از برنامه‌های دولت دهم در استان بود که ۶۰۰ کیلومتر آن از استان خراسان شمالی عبور می‌کرد ولی به دلیل نبود سرمایه‌گذار همچنان این طرح در بلاتکلیفی به سر می‌برد.

سعید میرکریمی در این خصوص گفت که ضعف زیرساخت‌ها سبب افزایش بهای تمام شده کالاهای مصرفی در استان می‌شود بنابراین کاهش واسطه‌ها و بهبود سیستم بنکداری در استان یکی از راهکارها است که در این زمینه با حمایت‌های دولت می‌توان برای مهار تورم گام برداشت.

وی عنوان کرد: بهبود شبکه توزیع و حذف واسطه‌گرها همچنین راه‌اندازی انبار و تأسیسات ذخیره‌سازی خصوصی در استان و راه‌اندازی واحدهای صنفی جدید و افزایش سرانه جمعیتی واحدهای صنفی شهری از دیگر مواردی است که در مهار تورم استان راهگشا باشد.

 

کاهش جذب سرمایه‌گذار با طولانی شدن استعلامات اداری

عضو هیئت‌رئیسه و رئیس کمیسیون معادن اتاق بازرگانی بجنورد ضعف مدیران اقتصادی در استان را از مشکلات مهم فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان عنوان کرد و گفت: با این نوع مدیریت و با این مدیران نباید انتظار رشد و توسعه در بخش اقتصادی داشت.

عبدالله خدابنده اظهار کرد: سخت‌گیری‌های مدیران سبب شده تا روند دریافت استعلام از دستگاه‌های اجرایی بسیار طولانی و خسته کنندگان شود که این امر در نهایت آسیبی برای جذب سرمایه‌گذار در این خطه از کشور است.

وی ادامه داد: امروز به‌شدت باید از تراکم پرهیز کرد و اختیارات تمرکززدایی و بسیاری از نقل و انتقالات استانی به مدیران استان تفویض شود.

عضو هیئت‌رئیسه و رئیس کمیسیون معادن اتاق بازرگانی بجنورد افزود:مدیر استانی نیز باید اختیار لازم را داشته باشند تا در راستای ساماندهی اقدامات اداری و مالی اظهار نظر کنند.

 

*منبع: ایرنا